Mantıksal-Matematiksel Zekâ Alanı İçin Öğretim Stratejileri ve Etkinlikleri
Mantıksal matematiksel zekâ disiplinler arası bir yaklaşımla ele alınmalıdır. Bu zekâ alanı sadece sayısal bilimler değil, sosyal bilimler için de önemlidir. Bu zekâ düşünmede önemli bir görev üstlendiğinden birçok öğrenmeye de yol gösterici niteliktedir.
Mantıksal-matematiksel zekâ alanına hitap eden öğretim stratejileri şunlardır (Saban, 2010):
Ölçme ve Hesaplama Yapma: Tarih, Coğrafya, Türkçe derslerinde de sayıları kullanarak ders anlatma öğrencilere sayıların her alanda olduğunu göstermek için önemlidir.
Sınıflandırma: Öğretmen veya öğrenciler tarafından oluşturulan kategorilere göre fikirleri ve olayları ayrıştırmaktır. Bu yöntem ile öğrencilerin analiz sentez becerileri gelişir.
Benzerlik-Fark Nedir? : Bu yöntem öğrenciye kıyaslama yeteneği kazandırır. Öğretmen öğrencilerden fikir, olay ve nesneler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları bulmasını ister. Matematikte daire ve çember, Fen Bilgisi dersinde bitki hücresi ve hayvan hücresinin karşılaştırılması istenebilir.
Sokrat Sorgulaması: Öğretmenler tarafından yaygın bir şekilde kullanılan soru-yanıt tekniğidir. Öğrencilerin varsayımları sorgulanır.(Bektaş ve Şahin, 2007’den akt; Saban, 2010) Bu stratejide öğretmen öğrencilerin bakış açılarını, görüşlerini sorgulayarak hipotezlerinin gerçeğe uygunluğunu, tutarlılığını test eder. Burada amaç öğrencilere eleştirel düşünme yeteneği kazandırmaktır. Öğretmen sadece basit düzeyde sorular değil; öğrencilerin analiz, sentez ve değerlendirme yapmalarını sağlayacak yüksek düzeyde sorular sormalıdır.
Bilimsel Düşünme Mantığı: Bu yönteme göre önce problem belirlenir. Problemin çözüme kavuşturulması için alternatif çözüm yolları çizelgenin sol tarafına yazılır. Her çözüm yolunun avantajları ve dezavantajları çizelgenin sağ tarafına yazılır. En sonunda problemin çözümü için hangi yöntemin seçildiği çizelgenin altına yazılır.
Probleme Dayalı Öğrenme: Bu yöntemde karikatür, drama, hikâye, makale vb. materyaller kullanılarak öğrencilerin anlatılan problemi tanımlamaları istenir. En temel nokta problemin tanınmasıdır. Sonrasında öğrenciler mantık geliştirerek probleme yönelik çözüm önerileri geliştirirler. Değerlendirme aşamasında kazanımların yanı sıra öğrencinin işbirlikçi çalışma, algılama gücü gibi nitelikleri de değerlendirir.
Sınıf ortamında kullanılabilecek mantıksal-matematiksel zekâ etkinlikleri şu şekildedir: (Demirel vd., 2006)
• ………… için hikaye programı oluşturma.
• ………….matematiksel bir formüle dönüştürme.
• ………….konusunda zaman şeridi oluşturma.
• ………….konusunda bir deney tasarlama ve yapma.
• ………….konusunda bir strateji oyunu kurma.
• …………konusunu açıklamak için venn diyagramı kullanma.
• …………konusunu göstermek için kıyaslama yapma.
• …………konusunu açıklamak için analoji kullanma.
• …………konusunda düşünme becerilerini kullanma.
• …………için şifre tasarlama.
• …………konusunda simetri veya örüntüleri betimleme.
• …………konusunda olguları sınıflandırma.